نویسنده:
آرش شفاعی
::: چهارشنبه 85/1/23::: ساعت 2:19 عصر
چندی است برخی روزهای سال را به نام بزرگان عرصه ادب و فرهنگ نام نهاده اند و اگر این نامگذاری به برگزاری یکی دو مراسم سالانه رسمی محدود نشود، البته کاری است فرخنده و در خور. انتخاب یکی از روزهای سال در یادکرد خدمات عمیق و بزرگ فرهنگی شیخ شوریده خراسان، فریدالدین عطار، از انتخابهای هوشمندانه در این عرصه است.در خصوص زندگی و نقش مهم عطار در اتصال فرهنگ ایرانی و اسلامی و پربارتر کردن گنجینه ادبیات عرفانی این سرزمین، البته بزرگان خواهند گفت و ما خواهیم شنید، ولی آنچه در این نوشتار در پی آنم چیز دیگری است.بی گمان، نام عطار و مولد و خاستگاه شریفش چنان با یکدیگر آمیخته است که نمی توان از یکی دیگری را به خاطر نیاورد و این مراعات النظیر پاک و پاکیزه را با غرور و افتخار در ذهن مرور نکرد. "نیشابور" چون فیروزه ای درخشان بر تارک ادبیات، عرفان و فرهنگ ایران زمین و جهان اسلام می درخشیده و باید پس از این نیز بدرخشد. دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی در مقدمه کتاب "اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابوسعید" بحثی مفصل در خصوص نیشابور قرن پنجم، پیش از خونریزی و خونخواری مغولان تنگ چشم و بی فرهنگ، آورده است. در آن مقاله، به وضوح می توان عظمت، وسعت و ابهت این شهر را در میان دیگر بلاد ایران آن روز ملاحظه کرد. بی گمان، در آن زمانه که خراسان بزرگ (خراسان اسطوره ای از کاشغر تا دامغان) یکه تاز بار گران پیشبرد فرهنگ بوده است، همه نگاه ها به این شهر عظیم دوخته شده بود و نفس نیشابوریان در این کالبد شور بالندگی می افکنده است. ترکتازیهای قرنها هجوم دشمنان و آسیبهایی بنیان کن که بدین شهر وارد آمده است هم نتوانسته چشمه زاینده حیات فرهنگی این شهر را بخشکاند و نیشابور پس از دورانی که عطار و خیام را به تاریخ ایران هدیه کرد و خاطره دوران مجد نظامیه و دانش زایی فرزندانش را پشت سر نهاد، به شهری خاموش و عقیم بدل نشد.ریشه های آن مجد و بالندگی چنان در خاک نیشابور بالیده بود که تیغ خونریز هیچ خونخواری نتوانست با قتل عام آدم و جانور و شخم زدن زمینش، آن بیخ بارآور را از زایندگی باز دارد. امروز نیز نیشابور همچنان - اگر چه نه به درخشندگی تاریخ دور خود- در عرصه فرهنگ این سرزمین حضور و زایندگی دارد و فرزندان عطار همچنان چراغ شعر و ادبیات را در این خاک زنده و روشن نگاه داشته اند. در این میان، باید به یاد مسؤولان و برنامه ریزان آورد که به نیشابور نه به چشم یک شهرستان همچون دیگر شهرهای خراسان امروز، بلکه به عنوان یکی از مهمترین پایگاهها و خاستگاههای مهم مجد فرهنگی این کشور، بیش از پیش اهمیت دهند.
