گروه ادب: آرش شفاعی گفت: مهم ترین ویژگی ادبی مشروطه این است که شعر از موضوعات قالبی که تا پیش از آن داشت خارج شد و نوعی شعر اجتماعی و سیاسی مدرن در ادبیات فارسی به وجود آمد

این شاعر در گفت و گو با خبرنگار شبستان، اظهار داشت: البته در ادبیات کلاسیک ما شعر اجتماعی به معنای خاص آن وجود داشته است. مثلا برخی قصائد سنائی و سیف فرغانی و حتی بعضی غزل های حافظ حاوی انتقادات شدیدی نسبت به وضعیت اجتماعی دوران خودشان است اما در عصر مشروطه شعر سیاسی به معنای متداول و امروزی اش شکل می گیرد و حتی اتفاقات بسیار ژورنالیستی و روزمره هم در شعر وارد می شود.
وی گفت: مشروط توانست شعر را از آسمان ها به زمین بیاورد و دیگر شعر مجموعه ای برای انتقال مفاهیم انتزاعی صرف همچون عرفان و حکمت یا معاشقه نبود بلکه راجع به موضوعات روز هم نظر می داد. البته با ژورنالیستی شدن ادبیات فخامت و زیبایی های شاعرانه آن کمتر شد و در شعر اغلب شعرای آن دوره ضعف های زبانی به وجود آمد اما باید گفت شعر عصر مشروطه بیش از اینکه مهم و هنری باشد توانسته به نیاز زمان خودش پاسخ بدهد.
سرآینده کتاب ""تا فراسوی رفتن"" گفت: شعر مشروطه به دلیل یک نیاز تاریخی ظهور پیدا می کند. در آن دوره نه تنها ادبیات بلکه همه ساختهای زندگی اجتماعی و فرهنگی ایران تحت تاثیر غرب است چون جامعه به این نتیجه رسیده است که باید وارد دوره تجدید بشود اما تاثیری که ادبیات آن دوره از غرب می گیرد تاثیر چندان عمیقی نیست. تاثیر عمیق را نیما می گیرد چون مدرنیستم را به خوبی درک و آن را بومی می کند.
وی افزود: هر چند افرادی مثل نسیم شمال در بین هنرمندان و نویسندگان عصر مشروطه وجود داند که کاملا مذهبی و متدین هستند اما یکی از ویژگی های ادبیات این دوره تلاش در جهت رسیدن به تجدد است و رها شدن از همه بندهایی که خوب یا بد جلوی راهشان می بینند وچون بعضی جلوه های مذهب را قید و بندی در برابر خودشان می دیدند با پاره ها و جلوه هایی از مذهب مثل حجاب مخالفت می کردند.
شفاعی که به زودی کتاب جدیدش با عنوان ""تهران شبیه هر شب دیگر سیاه بود"" چاپ می شود در پایان گفت: ادبیات عصر مشروطه در مجموع بینا بین است چون از یک طرف ما را از ارتجاع و تحجر گذشته نجات می دهد و از طرف دیگر مقدمه ای می شود برای ظهور افرادی مقل نیما. شعرای آن دوره با آشنایی مختصری که با غرب پیدا کرده بودند در پی دست یافتن به محملی بودند که حرف های تازه تری بزنند و تکانه های کندن از ادبیات سنتی در کارشان دیده می شود اما دهخدا او ملک الشعرا بهار به دلیل جایگاه ادبی – فکری شان از بقیه ممتاز می شوند.